میلگرد حرارتی چیست و چه کاربردی در سازه دارد؟

در ساخت و اجرای پروژه های ساختمانی از مصالح مختلفی استفاده می شود که هر کدام ویژگی خاص خود را دارند. از بین این مصالح، بتن و مصالح مکمل آن مانند آرماتور ها و میلگرد های آهنی و فولادی بسیار مهم هستند و استفاده از آن ها در ساخت و ساز به دلیل استحکام بخشی به ساختمان، متداول تر از دیگر مصالح  ساختمانی است. به دلیل اهمیت میلگرد حرارتی، قصد داریم در این مقاله از مجموعه کالا عمران به تعریف میلگرد حرارتی، کاربرد و روش استفاد از آن بپردازیم.

میلگرد حرارتی چیست؟

میلگرد حرارتی نوعی میلگرد است که به منظور جلوگیری از اثرات تغییر دمایی مورد استفاده قرار می گیرد. این میلگرد ها در حالت عمود نسبت به هم و به شکل T قرار می گیرند. به همین دلیل تغییرات حرارتی نمی تواند مقاومت بتن را از بین ببرد. اما بتن های معمولی با تغییر حرارت دچار انبساط و انقباض می شوند و فشار وارد شده بر آن ها، استحکام بتن را از بین می برد. قطر میلگرد های حرارتی با توجه به کاربرد آن ها متفاوت است و میلگرد با قطر 6 و 6.5 میلی متر از انواع رایج این میلگرد های حرارتی است. در برخی ساختمان ها از میلگرد حرارتی و معمولی به طور همزمان استفاده می شود.

کاربرد میلگرد حرارتی

کاربرد اصلی و مهم میلگرد های حرارتی این است که این میلگرد ها معمولا برای از بین بردن و به حداقل رساندن اثرات ناشی از تغییرات حرارتی در ساخت ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. علت اصلی تغییرات حرارتی، پدیده ای به نام جمع شوندگی است که زمان خشک شدن بتن اتفاق می افتد. بتن در روز های اولیه میزانی رطوبت در خود دارد که به مرور زمان این رطوبت از بین می رود و بتن خشک می شود. اما همزمان با خشک شدن بتن و از بین رفتن این رطوبت، جای خالی رطوبت با ذرات بتن پر می شود و در بتن انقباض صورت می گیرد.

این انقباض باعث ایجاد تنش های کششی در بتن و ترک هایی در آن می شود که استفاده از میلگرد های حرارتی می تواند آن ها را کنترل کند. ترک های بتن تا حدی طبیعی هستند که خفیف و جزئی باشند اما اگر تمام سطح بتن را فرا گیرند و به یکدیگر وصل شوند، بتن را از بین می برند. میلگرد های حرارتی به ترک های بتن اجازه نمی دهد که توسعه پیدا کنند و آن ها را کنترل می کند تا در همان اندازه کوچک باقی بمانند.

روش محاسبه و استفاده از میلگرد حرارتی

معمولا از میلگرد هایی با سایز کوچک به عنوان آرماتور حرارتی استفاده می شود که تحمل فشار کمی دارند. بنابراین توصیه می شود پس از نصب میلگرد حرارتی، از ایجاد خمش در آن ها جلوگیری کنید تا عملکرد آن دچار مشکل نشود.طبق قوانین سازمان نظام مهندسی، هنگام اجرای میلگرد حرارتی و اتصال آرماتور حرارتی باید از سیم مفتولی استفاده کرد و جوشکاری نباید صورت گیرد. میلگرد های حرارتی در فاصله 25 سانتی متری از یکدیگر و به صورت عمودی در کنار دیگر میلگرد ها قرار می گیرند.

سپس سیم مفتولی به صورت ضربدر از زیر آن عبور کرده و روی میلگرد قرار می گیرد و شبکه ای از میلگرد های حراتی بوجود می آید. اگر می خواهید استحکام بالاتری داشته باشید باید از سیم مفتول به صورت دوبل استفاده کنید و بدانید که بیشترین فاصله مجاز میان دو میلگرد حرارتی باید به اندازه 50 سانتی متر باشد. در نهایت این عمل از سوی مقابل تکرار شده و با استفاده از انبر، دو طرف مفتول در مرکز بسته خواهد شد. مهندس سازه پروژه، محاسبه میزان میلگرد حرارتی را برعهده دارد و باید این کار را براساس آیین نامه ضوابط انجام دهد.

جمع بندی

امروزه به دلیل ترک هایی که در اثر افت و حرارت در بتن ایجاد می شود از میلگرد های حرارتی استفاده می شود تا بتوان این ترک ها را کنترل کرد. میلگرد حرارتی نوعی میلگرد است که در حالت عمود نسبت به هم قرار می گیرند و وظیفه جلوگیری از تغییرات دما را برعهده دارند. محاسبه میزان میلگرد حرارتی در هر سازه بر عهده مهندس سازه پروژه است که باید این کار را طبق آیین نامه ضوابط انجام دهد.